Noord-Afrikaanse libelleninvasie

Twee dagen terug schreef ik al over de libelleninvasie die op dit moment aan de gang is. De Noord-Afrikaanse zadellibel is met recordaantallen in ons land aanwezig. Een aantal heb ik er al gezien, maar de foto was nog steeds niet gelukt. Weer een kans bij een dagje insecten kijken in de omgeving van Weert.

Met de trein vertrok ik ’s ochtends vroeg richting het zuiden des lands. Middels een trein, NS-bus (werkzaamheden) en de vouwfiets kwam ik mooi op tijd op de Loozerheide bij Weert terecht. Nog voor ik mijn fiets op slot gezet had was de eerste leuke soort binnen: in een beschaduwd hoekje vlogen drie phegeavlinders rond. Een stukje het gebied in langs het pad vloog een libel. Zal wel niks bijzonders zijn, dacht ik nog. Tot ik de eerste foto op mijn schermpje zag: het was een gevlekte glanslibel! Dat was inmiddels wel weer even geleden dat ik die zag. Leuk detail: thuis op de computer zag ik twee kleine bolletjes op de vleugels: libellenknutjes. Dit zijn kleine parasiterende vliegjes die bloed uit de aders in libellenvleugels zuigen. Die komt op enkele plekken in het land voor, waaronder heel veel in de omgeving Weert.

Bij het eerste watertje waar ik kwam was het onmiddellijk raak: de eerste libel die ik zag vliegen was een zadellibel. Maar, de concurrentiestrijd met de grote keizerlibel werd verloren. Af en toe kwam er een zadellibel langsvliegen – één keer drie tegelijk – maar ze werden constant verjaagd.

Reden genoeg om naar de grote plas te gaan. Ook hier was het al snel raak met een zadellibel, maar het bleef erg moeizaam. Mede door de wind vlogen ze snel en onrustig, waardoor foto’s maken erg lastig was. Ook was het aantal lang zo hoog niet als het een week geleden scheen te zijn. Behalve zadellibellen waren er onmogelijk veel zwervende heidelibellen en enkele zuidelijke keizerlibellen te zien.

Op de terugweg naar de fiets kwam ik weer langs het eerste watertje. Hier fotografeerde ik een copula waterjuffers omdat ik dacht dat het wel eens gaffelwaterjuffers konden zijn. Na de foto snel (en té snel) bekeken te hebben maakte ik er watersnuffels van. Thuis op het computerscherm keek ik echter beter… en toch: gaffelwaterjuffers! De eerste waarneming van het gebied dit jaar, ondanks dat er al veel zadellibel-toeristen geweest zijn de afgelopen weken. Die hadden ze waarschijnlijk ook kunnen zien.

Bijna terug bij de fietsen vloog er plotseling nog een opvallende libel boven een pad. Mijn eerste ingeving ‘vrouw zadellibel’ leek te kloppen, tot ik een dag later commentaar kreeg op waarneming.nl: een vrouw zuidelijke keizerlibel. Opvallend waren de donkere banden op de vleugels, die bij zadellibel niet voorkomen en bij zuidelijke keizerlibel nooit zo donker zijn. Nu dus wel… Deze dame had ook libellenknutjes op de vleugels bleek met behulp van de foto’s. Alsof het allemaal nog niet genoeg was deze dag vloog er tegelijkertijd ook nog een zwarte ooievaar over.

De volgende bestemming was de Ringselvennen. Ook hier waren zwervende heidelibellen te vinden. Hier waren ook meer vroege glazenmakers dan ik bij de Loozerheide gezien had. Grote en zuidelijke keizerlibellen waren ook aanwezig. Mijn geluk kon niet op toen ik bij een tijdelijk vennetje een patrouillerend mannetje zadellibel ontdekte. Deze was niet zo wild gelukkig, en liet zich rustig bekijken. Het was opvallend dat deze de concurrentiestrijd van de aanwezige grote en zuidelijke keizerlibel won. Als klap op de vuurpijl ging hij mooi hangen, waardoor ik kan zien dat zijn vleugels onder de libellenknutjes zaten: maar liefst 22 stuks!

 

Tot slot liep ik nog een stukje door naar achter, waar ik wist dat er als één van de weinige plekken in Nederland een populatie Duitse zandloopkevers zit. Vorig jaar heb ik er met wat moeite drie kunnen vinden, in 2016 idem. Nu barstte het ervan. Het was een stuk natter nog dan de vorige keren, misschien dat ze dat chiller vinden. Maar ze schoten werkelijk overal rond. Zeker 32 stuks telde ik er, tegelijk met nog een zadellibel die van de plek wegvloog, een eileggend vrouwtje zuidelijke keizerlibel en een patrouillerend mannetje gevlekte glanslibel. Een prachtig einde van de dag die nog nét niet afgelopen was…

 

Op weg naar het station kon ik het niet laten om even achter de camping te kijken waar ik vorig jaar een week gestaan heb. En ja hoor, de beekoeverlibellen waren er nog!

Het was een stukje reizen, maar absoluut de moeite waard. Wat waren deze twee gebieden leuk!