Meesterverstopper van het moeras

Voor de vaste lezer van mijn natuurblog mag het inmiddels duidelijk zijn dat ik een enorme fascinatie heb voor onopvallende dieren. In de afgelopen jaren heb ik een aardig oog voor detail ontwikkeld, zo sterk zelfs dat ik zelfs een ree midden in een weiland over het hoofd kan zien, omdat het gewoon te makkelijk is. Daarentegen verbaas ik regelmatig mensen met hoe snel ik een onopvallende vogel verborgen in het riet ontdek.

De winter is de tijd om ‘lastige’ vogels te zien te krijgen. De honger en kou drijft ze uit het normale leefgebied dichter naar de mensen en naar plaatsen met minder schuilgelegenheid. Roerdompen, bokjes en waterrallen, echte verborgen levende moerasvogels, laten zich makkelijker zien.

Sinds enkele weken zit er in het Binnenveld een waterral die zich regelmatig mooi laat zien, getuige de vele voorbijgangers die vragen ‘of hij er weer zit’, in plaats van ‘wat er te zien is’.

En eerlijk is eerlijk: ik had hulp bij het vinden van het beestje van fotografen die al stonden te kijken. Want wat heeft zo’n beestje weinig riet nodig om te verdwijnen. Twee stappen naar achter in een smalle rietkraag en weg is hij. Een razendsnelle meesterverstopper in het moeras.

De waterral lijkt wat op een waterhoentje, met van boven een aardige schutkleur. Details geven hem toch een fraai uiterlijk: een felrode snavel en ogen en zwartwit gestreepte flanken. Opvallender is zijn roep. Je verwacht het niet van een vogel, maar het is nog het best te vergelijken met een krijsend speenvarken. Een doordringend en verdragend geluid.

Het beestje waar we in het Binnenveld naar keken was regelmatig uit beeld. Niet altijd voor lang. Een keer zag ik hem onder het riet op de oever verdwijnen om een paar seconden later een beweging te zien hoog op de oever, waar hij bovenop het riet om zich heen zat te kijken, waarna hij weer naar de waterkant rende.

Gelukkig voor de minder goede zoekers onder de voorbijgangers liet het beestje zich ook af en toe open en bloot bekijken. Met zijn snavel pikte hij in het water, op zoek naar kleine beestjes. Zo kon iedereen die dat wilde genieten van deze mooie en geheimzinnige vogel.

Tegen het eind van de middag besloot de waterral een tijdje serieus uit te gaan rusten. Knikkebollend zat hij veertig centimeter boven het water op een rietstengel. Voor de toevallige voorbijganger totaal onzichtbaar, voor de goede zoeker vrijwel niet te vinden. Alleen voor het al aanwezige publiek was het niet zo moeilijk aangezien de sprong waarmee hij op de rietstengel terecht kwam bijna niet te missen was.

Na een vlot rondje fietsen door de omgeving, ik had het na een paar uur foto’s maken flink koud gekregen, kwam ik in de schemering nogmaals langs het slootje. Alle pottenkijkers waren inmiddels verdwenen. De waterral was echter weer uit zijn dutje ontwaakt en liet zich nog even mooi buiten de rietkraag zien. Ongestoord zocht hij zijn kostje bij elkaar.

Dit blogbericht is een bewerkte versie van mijn column in De Gelderlander (Vallei-editie, pagina 2 regiokatern), geplaatst op woensdag 2 februari 2022.