Dag van de spechten

Het vroege voorjaar, rond eind februari, is de beste tijd om spechten te zien en horen. Nu de bladeren nog niet aan de bomen zitten en het zonnetje lekker inwerkt op de hormonen van de mannetjes laten ze zich regelmatig horen. Daardoor kun je ze met wat moeite vaak ook ontdekken, hoog in de boomtoppen kruipend tegen de stam.

Vanochtend ging ik al op tijd naar het Renkums Beekdal. Op zoek naar de middelste bonte specht, die daar sinds een aantal jaar zit en in deze tijd van het jaar vrij makkelijk te vinden is. Rondwandelen met je oren open is de beste methode. Onderweg op de fiets in Wageningen zag ik al een groene specht. Een goed begin voor een dagje spechten kijken.

In het Beekdal vond ik al snel een aantal grote bonte spechten, maar de middelste liet vrij lang op zich wachten. Tot hij zichzelf al van grote afstand verraadde. Ik liep mijn oren achterna en zo’n driehonderd meter verderop zat hij, hoog in de boom. Meer nog dan grote bonte spechten, houden middelste bonte spechten (afkorting mibo) van rondwandelen op dunne takjes in boomtoppen.

Niet makkelijk dus om hem te ontdekken in een bos met eiken van bijna dertig meter hoog. Toch liet hij zich duidelijk horen en zien, en door het geluid was hij ook makkelijk terug te vinden als ik hem even kwijtraakte. Een kwartiertje en zo’n vijftig foto’s later kwam een vrouw met een kindje en een hond op me af lopen. Al van grote afstand hoorde ik haar roepen: “Meneer de fotograaf! Meneer de fotograaf!” Nog steeds met mijn aandacht vooral bij de mibo wachtte ik tot ze bij me was.

Ze bleek een baltsend paartje zwarte spechten gezien te hebben, een stukje verderop. Toen de mibo bijna tegelijk ook wegvloog koos ik ervoor om op haar aanwijzing het pad te volgen en een paar keer af te slaan. En ja, er vloog inderdaad een zwarte specht weg bij een boom een eind voor mij. Ik had hem bij de mibo wel gehoord, maar toen besloot ik nog bij de mibo te blijven. Nu was het andersom. Mijn aandacht was bij de zwarte specht terwijl ik achter mij nog steeds de mibo hoorde roepen. Na even wachten of ik meer kon ontdekken op deze plek hoorde ik een zwarte specht recht boven mijn hoofd. Ik zag nog niks, maar toen ik een paar stappen achteruit deed ontdekte ik het mannetje voor de zelf uitgehakte nestholte. Hij bleef niet lang zitten, maar het vrouwtje liet niet lang op zich wachten. Ook zij meldde zich al snel voor het nest in aanbouw.

Hier bleef ze bijna tien minuten zitten. Toen ook het mannetje weer in de buurt opdook vloog ze weg.

Even later betrapte ik ze terwijl ze hoog in een boom zaten te paren! Ik had tot vandaag nog nooit mooi een zwarte specht gezien, en nu zitten ze voor mijn neus te paren! Het duurde helaas maar een paar seconden waardoor ik te laat was voor de foto. Omdat de nestholte niet aan de ideale kant van de boom zat voor het zonlicht besloot ik de spechten weer met rust te laten en later een keer eerder in de ochtend terug te komen. Op het geluid afgaand vond ik de mibo verderop weer terug, maar niet lang daarna vloog deze buiten mijn bereik van het pad weg.

Ik besloot het Beekdal weer te verlaten om mijn geluk bij de Wageningse Berg te beproeven.

Omdat het erg zonnig was besloot ik dat het wel eens de moeite waard zou kunnen zijn om de eerste ringslang van het jaar te gaan zoeken. Ze waren dit jaar nog niet gemeld in Midden-Nederland, maar vorig jaar vond ik ze ook al op 25 februari. Wie weet in het meest luwe hoekje…

Onderlangs de Wageningse Berg vond ik het maar koud. De zon verdween steeds vaker achter een dikke wolk en de wind was erg koud. Daarnaast was de temperatuur hooguit een graad of acht, niet echt ideaal slangenweer dacht ik met mijn winterjas en handschoenen aan. En toch, achter een heuveltje uit de wind en in de zwakke zon die nog over was, lag de eerste ringslang van het jaar!

Een evenaring van mijn record van vorig jaar op 25 februari! Ik vond hem wel dapper, zonder andere wakkere slangen in de kou!

In de hoop meer spechten te zien liep ik bovenlangs de Wageningse Berg door tot aan Arboretum Belmonte. Daar ontving ik een pittige hagelbui die ik de luwte van een dikke beuk afwachtte.

Daarna begon ik met de terugweg richting mijn fiets. Ik had wel trek gekregen inmiddels, want ik had geen lunch meegenomen met het idee dat ik tussen de middag wel weer thuis zou zijn omdat ik vroeg vertrok. Inmiddels was het half drie. Het was nog een flinke wandeling naar mijn fiets die helemaal aan de Renkumse kant van de berg stond.

Onderweg langs de bovenrand van de berg werd mijn aandacht getrokken door een klein vogeltje dat langs de takken van de boomtoppen op ooghoogte (de bomen stonden lager op de helling) kroop. Ik keek even goed naar dit musgrote vogeltje dat toch wel heel erg op een specht leek. En dat was het ook: de kleine bonte specht, de enige in Nederland broedende specht die ik nog niet gezien had vandaag!

Hij liet zich prachtig zien en ik kon hem lange tijd volgen op zijn weg door de boomtoppen op zoek naar voedsel. Toen het weer opknapte na de buien begon hij zelfs te roffelen en te roepen. Intussen was hij al een paar keer vlak voor mijn neus op een boomstam komen zitten.

Ik had al wel eens heel mooi kleine bonte spechten gezien, maar dit sloeg echt alles. Een geweldige afsluiter! Nadat als antwoord ook een tweede kleine bonte specht zijn roffel liet horen ging ik echt naar mijn fiets. Rond half vijf was ik thuis en kon ik lunchen…